Oto co warto wiedzieć aktualnie o instytucji ZACHOWKU – baza wiedzy podstawowej w „pigułce”.
kwestie związane z zachowkiem reguluje Kodeks cywilny, a zwłaszcza artykuły od 991 do 1011;
zachowek to narzędzie prawne, którego główną rolą jest ochrona przed niekorzystnymi skutkami decyzji testamentowych – zapewnia, że pewne minimum majątku zostanie przekazane najbliższym krewnym Spadkodawcy, niezależnie od jego woli wyrażonej w testamencie;
do zachowku uprawnieni są: dzieci, wnuki, prawnuki itd. Spadkodawcy oraz jego małżonek i rodzice;
każda z ww. osób ma prawo do określonej części udziału spadkowego, który przysługiwałby jej w przypadku dziedziczenia ustawowego;
wartość zachowku wynosi połowę (a w przypadku małoletnich lub osób trwale niezdolnych do pracy – 2/3) wartości udziału spadkowego;
przy obliczaniu wysokości zachowku bierze się pod uwagę wartość aktywów spadku, po odjęciu długów i innych zobowiązań spadkowych; dolicza się jednak do nich także darowizny (chyba, że są niewielki, lub wykonane zanim Spadkodawca zawarł związek małżeński lub nie miał dzieci);
po niedawnych zmianach w prawie, przy obliczaniu zachowku, do spadku dolicza się także fundusz założycielski fundacji rodzinnej wniesiony przez Spadkodawcę w ciągu ostatnich 10 lat, jeśli fundacja ta nie została ustanowiona w testamencie, a także mienie w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej;
osoby uprawnione do zachowku mogą tego prawa być pozbawione poprzez wydziedziczenie;
wydziedziczenie musi być jednak wskazane w testamencie i oparte na bardzo wyraźnych przesłankach;
osoby uprawnione do zachowku mogą dochodzić swoich praw poprzez wytoczenie powództwa o zapłatę przeciwko osobom, które zostały uwzględnione w testamencie, czyli Spadkobiercom;
zanim osoba uprawniona wejdzie na drogą sądową, warto jednak, aby podjęła kroki zmierzające do ugodowego załatwienia sprawy poprzez wysłanie (na piśmie, z uzasadnieniem) do Spadkobierców wezwania do zapłaty należnej kwoty;
postępowanie o zachowek toczy się bowiem przed sądem cywilnym i może trwać bardzo długo, ponieważ obejmuje także m.in. przesłuchania świadków oraz zlecenie biegłym wyceny wszystkich składników majątku;
roszczenia o zachowek przedawniają się po upływie 5 lat od dnia śmierci Spadkodawcy – po tym czasie, skuteczne dochodzenie zachowku przed sądem nie będzie możliwe.