Co zrobić, aby postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku przebiegło jak najszybciej?

10.06.2023

Chodzi o pozyskanie informacji, które ułatwią – ze strony sędziego – prowadzenie postępowania o stwierdzenie nabycia spadku i mogą je PRZYSPIESZYĆ, a nawet ograniczyć do JEDNEGO POSIEDZENIA!

Czym jest postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku?

Niezależnie od tego, czy dziedziczenie nastąpiło na mocy testamentu, czy z ustawy, każdy spadkobierca do 6 miesięcy do daty otwarcia spadku, jest zobowiązany podjąć decyzję i złożyć oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku. Następnie, aby uzyskać potwierdzenie uzyskania spadku, może złożyć wniosek o nabycie spadku. Ma do wyboru jedną z dróg postępowania: procedurę sądową lub notarialną.

Procedura sądowa, to postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku. Przebiega ono w trybie nieprocesowym, a jego uczestnikami są wszyscy spadkobiercy testamentowi lub ustawowi. W toku postępowania sąd nie dzieli majątku, a jedynie ustala, kto jest spadkobiercą i w jakiej części przypada mu spadek.

Czego mam się dowiedzieć?

Co zrobić zatem, aby postępowanie przebiegło jak najszybciej i najsprawniej? Dobrze byłoby zebrać kilka najważniejszych informacji. Po pierwsze dowiedzieć się, czy już wcześniej toczyło się postępowanie spadkowe – możemy to sprawdzić w rejestrze spadkowym, albo zwrócić się do sądu ostatniego miejsca stałego pobytu spadkodawcy. Jeśli okaże się, że postępowanie się toczyło, to sprawę mamy z głowy.

Chyba, że zachodzi konieczność np. zmiany tego postanowienia, bowiem w toku pierwszego postępowania spadkowego został pominięty ktoś ze spadkobierców – na przykład nagle pojawiło się dziecko pozamałżeńskie spadkodawcy, o którym nikt wcześniej nie wiedział.

Wtedy zachodzi konieczność korekcji ułamków spadkowych (kto oraz ile dostaje) ustalonych w pierwszym postanowieniu – aby to zrobić należy złożyć wniosek o zmianę postanowienia o stwierdzenie nabycia spadku.

A jeśli nie wiem, czy spadkodawca zostawił testament?

W takim przypadku, trzeba rozpytać się wśród rodziny, czy czasem spadkodawca nie zostawił testamentu, a nawet i kilku takich dokumentów – bo tak również się zdarza. Warto też spróbować zdobyć informacje, kto jest w posiadaniu tych testamentów, w jakiej formie zostały sporządzone, a jeśli u notariusza, to u którego.

Przeczytaj: Dlaczego warto sporządzić testament?

Jak sąd może się dowiedzieć, czy był testament?

Zazwyczaj sąd, jeśli są to testamenty notarialne, będzie z urzędu wiedział, że taki testament został sporządzony. Notariusz bowiem, w trakcie otwarcia i potem ogłoszenia testamentu, zawsze taką informację przesyła do sądu.

Przeczytaj: Który testament jest lepszy: własnoręczny czy notarialny?

A ja? Skąd mam wiedzieć, że taki testament istniał?

Jeśli wydaje nam się, że zmarły mógł pozostawić testament, ale nie wiemy niczego więcej na ten temat, to wystarczy, jeśli w trakcie postępowania o stwierdzenie nabycia spadku zeznamy to przed sądem. Sąd wtedy – z urzędu – powinien testamentu poszukiwać, przesłuchując zarówno uczestników postępowania – wnioskodawcę, spadkobierców, ale także osoby wychodzące poza krąg spadkobierców. Jeśli testament nie zostanie ostatecznie znaleziony, a przypuszczamy, że taki istniał, możemy w przyszłości skorzystać z możliwości zmiany postanowienia o stwierdzenie nabycia spadku.

Te wszystkie informacje pochodzą z rozmowy z Sędzią Sądu Rejonowego dla Wrocławia Śródmieście Grzegorzem Kurdzielem, którą w całości można obejrzeć tutaj.